„Sekretne życie drzew” – książka, która zmienia spojrzenie na naturę

Recenzja książki Petera Wohllebena, niemieckiego leśnika i pisarza. 

Kim jest Peter Wohlleben?   

Peter Wohlleben to niemiecki leśnik i pisarz, który zyskał międzynarodową sławę dzięki swojej książce Sekretne życie drzew. Wohlleben urodził się w 1964 roku w Bonn i już jako dziecko interesował się naturą. Studiował leśnictwo i pracował jako urzędnik w państwowych lasach Nadrenii Północnej-Westfalii. W 2006 roku zrezygnował z tej pracy i został zarządcą lasu w gminie Hümmel, gdzie wprowadził ekologiczne metody gospodarki leśnej. Wohlleben jest również założycielem Akademii Leśnej, która edukuje ludzi na temat środowiska leśnego i jego ochrony. Jest autorem wielu książek i artykułów na temat lasu, zwierząt i przyrody. Jego najbardziej znana książka, Sekretne życie drzew, została przetłumaczona na ponad 40 języków i sprzedała się w ponad 10 milionach egzemplarzy na całym świecie. 

O czym jest Sekretne życie drzew? 

Sekretne życie drzew to książka, która odsłania przed czytelnikami fascynujący świat drzew. Wohlleben opisuje, jak drzewa komunikują się ze sobą, jak współpracują, jak opiekują się swoim potomstwem, jak radzą sobie ze stresem i chorobami, jak reagują na zmiany klimatyczne i jak tworzą zrównoważone ekosystemy. Wohlleben opiera się na najnowszych odkryciach naukowych, ale pisze w prosty i zrozumiały sposób, pełen ciekawostek i anegdot. Jego książka jest nie tylko źródłem wiedzy, ale także inspiracją do głębszego zrozumienia i szacunku dla natury. 

Jak książka zmienia spojrzenie na naturę? 

Po przeczytaniu Sekretnego życia drzew nie można już patrzeć na drzewa tak jak wcześniej. To nie tylko rośliny, które rosną i produkują tlen. To inteligentne i wrażliwe istoty, które mają swoje emocje, potrzeby i strategie. Drzewa nie są odizolowane, lecz tworzą rodziny, społeczności i sieci. Nie są biernymi ofiarami ludzkiej ingerencji, ale aktywnymi uczestnikami życia na Ziemi. Drzewa to nie tylko zasób, z którego można korzystać, ale wartość, którą należy chronić. Książka Wohllebena pokazuje, jak wiele możemy się nauczyć od drzew i jak wiele możemy dla nich zrobić. To książka, która zachęca do ekologicznego podejścia i pozwala dostrzec piękno i mądrość natury. 

Jakie są wyzwania i możliwości ochrony lasów?   

Lasy są niezwykle ważne dla życia na Ziemi. Dostarczają tlenu, wody, gleby, surowców, schronienia, pożywienia i leków. Lasy są także domem dla milionów gatunków roślin i zwierząt, w tym wielu zagrożonych wyginięciem. Odgrywają kluczową rolę w regulacji klimatu, pochłaniając dwutlenek węgla i zapobiegając erozji. Jednak lasy są zagrożone przez wycinkę, pożary, choroby, inwazję obcych gatunków, urbanizację, rolnictwo, górnictwo i zmiany klimatyczne. Według FAO świat stracił między 1990 a 2020 rokiem około 178 milionów hektarów lasów, co odpowiada powierzchni Libii. Wiele krajów, w tym Polska, nadal traci lasy w szybkim tempie, co ma negatywne skutki dla środowiska i ludzi. 

Na szczęście coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z powagi sytuacji i zagrożeń dla lasów. Unia Europejska, której około 38% terytorium pokrywają lasy, przyjęła strategię leśną na lata 2021-2030, której celem jest zwiększenie ilości i jakości lasów, poprawa ich odporności i bioróżnorodności, zrównoważone wykorzystanie ich zasobów i usług oraz wzmocnienie ich roli w osiąganiu celów klimatycznych i społecznych. Wiele organizacji pozarządowych, takich jak Greenpeace, WWF czy Oxfam, prowadzi kampanie i projekty na rzecz ochrony lasów na całym świecie. Wiele lokalnych społeczności, w tym mniejszość niemiecka w Polsce, angażuje się w działania na rzecz zwiększania świadomości i szacunku dla lasów, np. poprzez edukację, wolontariat, sadzenie drzew czy organizację festiwali i wystaw. Wszyscy możemy dołączyć do tych inicjatyw i przyczynić się do ratowania lasów dla nas i przyszłych pokoleń. 

Jak książka wpływa na wyobraźnię i emocje czytelników? 

Sekretne życie drzew to nie tylko książka naukowa, ale także artystyczna. Wohlleben pisze z pasją, humorem i wrażliwością, które przenoszą się na czytelników. Jego opowieści o drzewach są pełne barw, zapachów, dźwięków i emocji, które pobudzają wyobraźnię i uczucia. Czytając tę książkę, można poczuć się jak w bajce, gdzie drzewa mają swoje imiona, osobowości, przyjaźnie i konflikty. Można poczuć się jak na przygodzie, gdzie drzewa stawiają czoła niebezpieczeństwom, zagadkom i tajemnicom. Można również poczuć się jak w podróży, gdzie drzewa pokazują nam różne kraje, kultury i historie, a także poczuć się jak w szkole, gdzie drzewa uczą nas cennych lekcji o życiu, naturze i nas samych. 

Jednym z autorów, który pięknie przedstawił drzewa w swojej twórczości, był J.R.R. Tolkien, twórca Władcy Pierścieni. Tolkien był miłośnikiem lasów i drzew, które często odgrywają ważną rolę w jego dziełach. Niektóre z jego drzew są żywe i mówiące jak Entowie, strażnicy lasów, walczący przeciwko Sarumanowi i jego orkom. Inne jego drzewa są tajemnicze i niebezpieczne jak Stary Las, gdzie drzewa mogą zmylić lub pochłonąć podróżników. A jeszcze inne jego drzewa są piękne i szlachetne jak mallorny, złote drzewa Lothlórien, gdzie mieszkają elfy. 

 

Sekretne życie drzew to książka, którą poleciłabym każdemu, kto chce lepiej poznać drzewa i naturę, kto chce się zainspirować i zachwycić, kto chce się uczyć i rozumieć. Jest napisana w bardzo przystępny sposób oraz porusza ważne i głębokie tematy. To książka, która zmienia spojrzenie na naturę i na samego siebie. 

 

Tekst: Maria Kempska