Angela Merkel była dla wielu ludzi, zarówno w Niemczech, jak i w Polsce, ikoną – żywą legendą. Rządziła Niemcami przez 10 lat i była 10. kanclerzem Zjednoczonych Niemiec. Była pierwszą kobietą na tym stanowisku i początkowo wielu ludzi nie wierzyło, że może skutecznie rządzić. „Kobiety powinny zostać w kuchni i wychowywać dzieci, a nie mieszać się do polityki. Doprowadzi Niemcy do ruiny” – powiedział jeden z zapytanych w ulicznej ankiecie w listopadzie 2005 roku po jej wyborze. Jednak Merkel pokazała światu, że kobiety mogą rządzić równie dobrze, jeśli nie lepiej niż mężczyźni. Szczególnie poruszające jest stwierdzenie, że polityka mężczyzn jest pełna obietnic, przepychu i zemsty – pięknie przyozdobiona, ale bez efektów – podczas gdy polityka kobiet jest znacznie prostsza i uczciwsza. Wojna jest sprawą mężczyzn, kobiety przynoszą pokój. Z biegiem lat stała się symbolem Niemiec. Dlaczego? Jak zdobyła serca ludzi i dlaczego nazywana jest największą kobietą Europy?
Aby lepiej zrozumieć to zjawisko, warto poznać kilka ważnych faktów o niej
Angela Merkel urodziła się 17 czerwca 1954 roku w Hamburgu jako pierwsze dziecko Horsta i Herlind Kasnerów, z domu Jentzsch (jej matka urodziła się w 1928 roku w dawnej wolnej strefie Gdańska i pracowała jako nauczycielka łaciny i angielskiego). Z powodu pracy ojca rodzina przeprowadziła się do NRD, gdyż został on wyznaczony na pastora ewangelickiego zgodnie z decyzją władz kościelnych. Tam Angela Kasner dorastała w domu Fichtengrund, gdzie urodziło się również jej rodzeństwo – Marcus i Irene. Żyła ona w czasach świetności komunizmu w Niemczech (NRD). W tamtych czasach ludzie byli poddawani intensywnej inwigilacji: jeden sąsiad obserwował drugiego, mąż donosił na żonę, a żona na dzieci. Panowała atmosfera psychozy. Stasi gromadziła teczki z informacjami o swoich obywatelach: gdzie pracują, czy mają rodzinę w Niemczech Zachodnich, co lubią jeść, jak spędzają wolny czas, z kim spotykają się po pracy, jakie książki czytają i wiele więcej.
W takiej atmosferze dorastała mała Angela. Nie chciała, jak jej matka, zostać nauczycielką, być nieustannie pod lupą komunistów i szerzyć propagandę. Zamiast tego wybrała neutralny politycznie zawód i zdecydowała się na fizykę. Była, jest i pozostanie apolityczna. Fizyczne wektory, liczby i obliczenia nie podlegały wpływom komunistów.
Studiowała na Uniwersytecie Karola Marksa (dzisiejszy Uniwersytet Lipski) i pracowała podczas studiów jako barmanka w klubach dyskotekowych dwa wieczory w tygodniu, aby podreperować budżet. W 1977 roku poślubiła studenta fizyki Ulricha Merkela, ale małżeństwo rozpadło się po pięciu latach. Po studiach przeniosła się do Berlina Wschodniego i podjęła pracę w Instytucie Chemii Fizycznej. W 1986 roku obroniła doktorat i otrzymała tytuł doktora.
Droga do sławy
W czasach komunistycznych w NRD Angela była członkiem Socjalistycznej Młodzieży, choć nie angażowała się tam aktywnie. Każdy obywatel NRD musiał należeć do partii – młoda Angela nie była wyjątkiem. Podczas przemian w NRD była ona członkiem Demokratycznego Przełomu i kandydowała w wyborach do Bundestagu, została posłem i rozpoczęła swoją karierę polityczną. Całe życie unikała polityki, ale to polityka znalazła ją. Po przegranych wyborach w 1998 roku objęła stanowisko skarbnika partii CDU. Niedługo później wybuchł skandal finansowy z udziałem byłego kanclerza Helmuta Kohla, dotyczący nieprawidłowości finansowych w CDU. Merkel ostro skrytykowała postawę i udział Kohla. W 2005 roku jako pierwsza kobieta kandydowała na kanclerza i ku wielkiemu zaskoczeniu wielu wygrała wybory. 9 października objęła urząd, stając się pierwszą kanclerz Niemiec. W 2006 roku ponownie wygrała wybory. W 2013 i 2017 roku również została wybrana – łącznie cztery razy! Niemcy ją kochali. Była prawdziwą królową ludzkich serc. Zjednoczone Królestwo miało Elżbietę II, Niemcy miały Angelę Merkel. Światowa sława jej nie zepsuła. Prowadziła swoje życie jak wcześniej, bez głośnych skandali i wielkich obietnic, robiła to, co potrafiła najlepiej: służyła Niemcom i Niemcom.
Kilka nowinek
W maju 2017 roku Merkel odwiedziła kraje arabskie, w tym Emiraty. W regionie, gdzie kobiety nie mają praw i przywilejów, a noszenie burki jest obowiązkowe, Merkel wystąpiła bez niej. Nikt nie odważył się zwrócić jej na to uwagi – prawdziwie silna kobieta, z którą muszą się liczyć mężczyźni.
Merkel stała się także ikoną mody. Jej styl ubierania – wygodne garnitury zamiast zwiewnych sukienek – stał się znakiem rozpoznawczym. Jej kolorowe żakiety i szerokie spodnie tworzyły „styl Merkel”. Szczególnie słynna jest jej fryzura. W latach 2008 i 2012 wzbudziła sensację, nosząc dwukrotnie tę samą sukienkę. Możecie sobie wyobrazić Merkel w sukience? Ja też byłem w szoku! Ubrania tworzą ludzi – a Merkel tworzyła politykę!
Ma nawet swoją sobowtórkę. Ula Wanecka, Polka mieszkająca w Kolonii, pracuje jako profesjonalna sobowtórka Merkel i często występuje w telewizji. Co myślicie? Czy wyglądają podobnie?
Na początku 2024 roku, w obliczu inflacji i kryzysu w Niemczech, wielu ludzi z nostalgią wspomina jej czasy. Symbolami bezwzględnej inflacji stały się ceny kebabów, które wzrosły z 3,5 € do 7 €. Niewiarygodne!
Merkel ma także swój własny filtr na Snapchacie. Każdy, kto chce, może „przebrać się” za Angelę Merkel i na krótko poczuć się jak gwiazda. Osobiście cenię ją za jej retorykę. Mówi powoli, niskim głosem i bardzo wyraźnie. Jej przemówienia są dla wielu obcokrajowców i studentów DaF bardziej zrozumiałe niż większość nauczycieli niemieckiego na YouTube. Słowa, które płyną z serca, trafiają do serca.
Kuriozalna sytuacja miała miejsce w 2007 roku, kiedy Merkel pojechała do Rosji. Była nowa na stanowisku i zastąpiła wieloletniego przyjaciela Putina, Gerharda Schrödera. Chcąc przetestować jej autorytet, Putin podczas spotkania wypuścił na nią swoje psy, wiedząc, że boi się psów. Media nazwały ją wtedy „Żelazną Kanclerz”.
Kto mógłby zapomnieć słynne „Wir schaffen das”? To zdanie, wypowiedziane w czasie kryzysu uchodźczego w 2015 roku, stało się symbolem jej optymizmu i determinacji. Pomimo wszelkiej krytyki i wyzwań, stała twardo przy swojej decyzji, pokazując, że wierzy w zdolność Niemiec do przezwyciężania wielkich wyzwań.
Myśli końcowe
Angela Merkel pozostaje jedną z najbardziej fascynujących i wpływowych postaci naszych czasów. Jej zdolność do radzenia sobie w świecie zdominowanym przez mężczyzn, jej spokojna i klarowna retoryka oraz niezachwiana wiara w potencjał Niemiec uczyniły ją prawdziwą cesarzową ludzkich serc. Bez względu na to, czy jako ikona mody, filtr na Snapchacie czy po prostu silna kobieta na arenie międzynarodowej – Merkel zdobyła serca wielu ludzi i zawsze będzie wspominana jako symbol siły i determinacji.
Tekst: Florian Kostka